urodzony: 12 września 1909 r. w Lenkoran (koło Baku, Azerbejdżan)
zmarł: 15 sierpnia 2000 r. w St. Catharines (Ontario, Kanada)
pochowany: Dąbrówka Kościelna (pow. Wysokie Mazowieckie, woj. podlaskie, Poland)
członkowie rodziny: ojciec Stanisław; matka Maria (z domu Roszkowska)
żona: Anne Pryde Leckie
dzieci: 3 synów
stopień wojskowy: podporucznik
odznaczenia: polskie :Order Virtuti Militari V klasy (nr 8625); Krzyż Walecznych; Złoty Krzyż Zasługi; Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino; Medal Wojska; brytyjskie : 1939/1945 Star; Africa Star; Italy Star; Defense Medal; Wounded Star Barrette; francuskie: Medaille Commemorative Francaise de la guerre 1939-1945, avec les barrettes “France-Engage Volontaire”.
Losy do momentu wstąpienia do Armii Andersa: Jego ojciec był zatrudniony jako inżynier geodeta w przedsiębiorstwie naftowym Nobla w Baku (Azerbejdżan). W roku 1917, w związku z pogarszającymi się warunkami w Rosji, rodzina powróciła do Polski i objęła w zarządzanie rodzinny majątek, odziedziczony przez rodzinę jego matki z Roszkowskich, w Kierznowiznie (pow. Wysokie Mazowiecie, woj. białostockie). W 1927 r. Stanisław Skrzeszewski rozpoczął i ukończył naukę w Państwowej Średniej Szkole Rolniczej w Bojanowie pod Poznaniem. W latach 1931-1932 uczęszczał do Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu – renomowanej szkoły wojskowej, gdzie po raz pierwszy osiągnął dobre wyniki nauki. Po skończeniu swej edukacji powrócił do domu, aby pomóc w prowadzeniu majątku w Kierznowiźnie. Otrzymał przydział do 10 Pułku Ułanów Litewskich w Białymstoku, gdzie kontynuował swoje wyszkolenie wojskowe ze swym oddziałem już jako rezerwista.
Swój udział w II wojnie światowej Skrzeszewski rozpoczął wraz z 10 Pułkiem Ułanów Litewskich stanowiącym część Podlaskiej Brygady Kawalerii, Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”. 5 października ta grupa prowadziła walkę w ostatniej bitwie kampanii wrześniowej 1939 r. – bitwie pod Kockiem. Pod koniec kampanii Skrzeszewski powrócił do Kierznowizny. W grudniu 1939 r., dowiedziawszy się o formowaniu wojska polskiego we Francji, poprzez Węgry, Jugosławię oraz Włochy dotarł do Francji. Tu został przydzielony do dywizji rozpoznawczej 10 Brygady Kawalerii Pancernej. W czerwcu 1940 r. po upadku Francji przedostał się do Anglii i znalazł się w składzie oddziału rozpoznawczego 10 Brygady Kawalerii Pancernej stacjonującej w Biggar-Douglas w Szkocji. Następnie został skierowany na dalsze szkolenie do Sztabu Wojsk Polskich w Londynie. 28 czerwca 1941 r. poślubił w St. Aloysius Church w Glasgow Anne Pryde Leckie.
Służba wojskowa : W czerwcu 1942 r. został przydzielony do Polskich Sił Zbrojnych na Środkowym Wschodzie i przyjechał do Egiptu. Był częścią wspólnej brytyjskiej jednostki wywiadowczej i podróżował pomiędzy Irakiem a Libią. Po zakończeniu swego zadania dołączył do 2 Korpusu Polskiego w Iraku, gdzie przeszedł dalsze wyszkolenie wojskowe w składzie 12 Pułku Ułanów Podolskich 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
W grudniu 1943 r. rozpoczął się przerzut 2 Korpusu Polskiego z Egiptu do Włoch. Przed nadejściem lutego 1944 r. Stanisław Skrzeszewski był już we Włoszech i brał udział w walkach pozycyjnych nad rzeką Sangro. Na tym froncie był zaangażowany w wyzwolenie kilkunastu miejscowości włoskich. W kwietniu 1944 r. został przetransportowany na Monte Cassino, gdzie został poważnie ranny w czasie pierwszego natarcia na klasztor.
Przed lipcem 1944 r. Skrzeszewski znalazł się ponownie w Anglii, gdzie przebywał w 4 Polskim Szpitalu Wojennym w Ormskirk koło Liverpool. Gdy był w szpitalu, został odznaczony Orderem Virtuti Militari za wykazanie się szczególnym bohaterstwem na polu walki. W 1946 r. Skrzeszewski wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia (PKPR). 26 kwietnia 1948 r. w obozie Witley w Surrey przeniesiony do rezerwy.
Losy powojenne: W 1948 r. rodzina przeprowadziła się do Kanady i ostatecznie zamieszkała w St. Catharines w prowincji Ontario. Poważna rana odniesiona w bitwie o Monte Cassino sprawiła, że do końca swego życia Stanisław Skrzeszewski pozostał inwalidą. Rodzina utrzymywała się z jego brytyjskiej emerytury wojskowej z kanadyjskimi dodatkami. Skrzeszewski bardzo aktywnie działał w środowisku polskim w St. Catharines, pełniąc m.in. funkcję Prezesa Royal Canadian Legion, Koło polskich weteranów, nr 418. Wychował trzech synów, którzy w pełni zdają sobie sprawę ze swych polskich korzeni i historii swej polskiej rodziny.
autor : Stan Skrzeszewski
źródło : Stan Skrzeszewski, A Family History – The Final Chapter, Screaming Tree Publishers, 2021.
