urodzony: 6 marca 1920 r. w miejscowości Podleszany (pow. Mielec, woj. krakowskie, Polska)
zmarł: 16 maja 2005 r. w London (Ontario, Kanada)
pochowany: St. Peter’s Cemetery, London, Ontario, Kanada
członkowie rodziny: ojciec Józef; matka Katarzyna (z domu Halat)
żona: Wanda Ludkiewicz
odznaczenia: polskie:Medal Wojska, Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino; brytyjskie: 1939-45 Star; Italy Star; Defense Medal; War Medal 1939-1945.
Losy do momentu wstąpienia do Armii Andersa: W 1940 r. został wywieziony przez Sowietów na Syberię do pracy w łagrach.
Służba wojskowa : W 1942 r. dzięki staraniom gen. Sikorskiego, który umożliwił na podstawie zawartego Paktu Sikorski-Majski uwolnienie z niewoli sowieckiej przetrzymywanych Polaków, Jan mógł dołączyć i walczyć w szeregach Wojska Polskiego jako strzelec wspierający działania piechoty. Dzięki wstąpieniu do 2 Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa Jan miał możliwość walczyć u boku aliantów w czasie kampanii w Iranie, Iraku, Palestynie, Egipcie i ostatecznie we Włoszech. Służył na terenie Włoch w 8 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej Ciężkiej 3 Dywizji Strzelców Karpackich, walcząc w bitwach o Monte Cassino, Ankonę, Maceratę i Bolonię.
Losy powojenne: Gdy II wojna światowa dobiegła końca, Jan, ponieważ walczył u boku aliantów, mógł udać się do Anglii i zamieszkać w jednym z obozów dla uchodźców wojennych. Obozy te powstały dla milionów uchodźców ze wschodniej Europy, wyzwolonych z niemieckich obozów koncentracyjnych i innych. Były to osoby, które obawiały się powrócić do domu na skutek czekających ich represji. W wyniku powojennego kryzysu uchodźczego Jan przybył 25 maja 1947 r. drogą morską do Kanady na pokładzie statku “Aquitania”, przybijając do 21 mola w Halifax. Jan był jednym z tysiąca polskich kombatantów, którzy przyjechali do tego kraju w ramach program wsparcia zatrudnienia w miejscowym rolnictwie. Został zatrudniony przez farmera z Lethbridge, Alberta, na podstawie państwowego kontraktu administracyjnego. W ramach niego Jan Oko musiał pracować przez 2 lata, inaczej mógł być deportowany. W czasie tej pracy pracował w niezmiernie ciężkich warunkach, czasami szykanowany. Jan jako osoba, która przeżyła sowieckie łagry na Syberii, bitwy w czasie wojny, w tym Monte Cassino, przetrwała i to, co pozwoliło mu pokonać ostatni krok do pełnej wolności. Znalazł pracę w budownictwie w Albercie, Saskatchewan i British Columbia. Ostatecznie w roku 1952 przeprowadził się do London. Było to przyjemne miasto z liczną grupą polskich emigrantów, którzy tutaj osiedli. Jan pracował ciężko, szukając odpowiedniej pracy aż do emerytury. Ostatecznie pracował jako kucharz w kuchni szpitala Westminister Hospital (obecnie część szpitala Victoria Hospital). Jan ubiegał się o kanadyjskie obywatelstwo, które otrzymał w 1954 r. Jako dumny Kanadyjczyk wspierał polską społeczność w London, przekazując środki finansowe na budowę rzymskokatolickiego kościoła pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej i siedziby Stowarzyszenia Polskich Kombatantów – SPK Hall. W 1959 r. z pomocą popularnych w tamtym czasie usług korespondencyjnego biura matrymonialnego Jan poznał Polkę – Wandę Ludkiewicz ze Świdwina (pow. Koszalin). Jej rodzina była repatriantami z terenów, jakie po wojnie przypadły Związkowi Radzieckiemu. Przewieziono ich do zachodniej Polski – na tereny zabrane Niemcom. Jan i Wanda pobrali się 26 grudnia 1959 r.
autor : Stan Skrzeszewski
źródło : “Book of Remembrance / Książka Pamięci”, Stowarzyszenie Polskich Kombatantów, Koło nr 2, London, Ontario, Kanada, 2018.
