WIRTUALNE MUZEUM

Virtual Museum

Wirtualne Muzeum

Virtual Museum

Realizatorzy

Founders

Więcej

    MACUGAJŁO KLEMENS

    Kategoria:

    urodzony: 10 lipca 1920 r. we wsi Pogorzelec (pow. Suwałki, woj. białostockie, Polska)

    zmarł: 15 maja 2009 r. w London (Ontario, Kanada)

    pochowany: St. Peter’s Cemetery, London, Ontario, Kanada

    członkowie rodziny: ojciec Jan; matka Maria (z domu Jakubowska)

    odznaczenia: polskie :Krzyż Walecznych; Order Odrodzenia Polski Polonia Restituta (1990 r.), Medal Wojska, Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 r.; Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino, Krzyż Czynu Bojowego (1999 r.); brytyjskie: 1939/1945 Star, Italy Star, Defense Medal.

    Losy do momentu wstąpienia do Armii Andersa: Jego dzieciństwo było ciężkie z uwagi na zniszczenia tej części Polski po I wojnie światowej.  Uczył się na cieślę i stolarza. Kiedy wybuchła II wojna światowa przebywał w domu ze swymi rodzicami. 15 kwietnia 1940 r. został aresztowany przez Sowietów na podstawie fałszywego donosu, że jest osobą niebezpieczną. Został wywieziony z Polski do ZSRR w kwietniu 1940 r., gdzie przebywał do roku 1942 pracując przy budowie linii kolejowych w okolicach Workuty.

    Służba wojskowa : Został zwolniony z niewoli na podstawie “amnestii” i wypłacono mu w obozie 300 rubli. Miał zapas żywności na 6 dni i skierowanie do Armii Polskiej tworzącej się w Buzułuku. Został skierowany do Guzar, gdzie 17 lutego 1942 r. wstąpił do Wojska Polskiego (19 Pułk Piechoty). 1 kwietnia 1942 r. po przekroczeniu granicy rosyjsko-perskiej jego oddział przeszedł pod dowództwo brytyjskie na Środkowym Wschodzie. Z Teheranu został przetransportowany do Palestyny, gdzie następnie został przydzielony do 3 Dywizji Strzelców Karpackich – od 4 czerwca 1942 r. w 7 Batalionie Strzelców Karpackich, a od 10 listopada 1942 r. – w 1 Batalionie Strzelców Karpackich. Wylądował we Włoszech 13 grudnia 1943 r. i został skierowany na front nad rzeką Sangro. Brał udział w bitwie o Monte Cassino, walcząc na pierwszej linii. Został ranny 12 maja 1944 r. Podczas znoszenia go w dół zbocza dosięgł ich ogień moździerzowy i sanitariusze zostawili go, aby się ukryć. Poprosił, aby chociaż położyli go za jakimiś skałami, co zrobili i to uratowało mu życie. Został zabrany do szpitala koło Campobasso, by ostatecznie pociągiem sanitarnym zostać przewiezionym do kanadyjskiego szpitala w Neapolu, by po 5 dniach dostać się do polskiego szpitala w Casamassima. Tutaj przebywał przez 6 tygodni. 1 listopada 1944 r. został ranny po raz drugi. Powrócił do swojego oddziału stacjonującego w Osimo 1 stycznia 1945 r. Uczestniczył w walkach do 2 maja 1945 r. Pełnił służbę we Włoszech do września 1946 r., gdy został przetransportowany do Wielkiej Brytanii. Tam wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, by być ostatecznie zwolnionym celem emigracji do Kanady.

    Losy powojenne: W czerwcu 1947 r. emigrował do Kanady z Anglii. Dotarł do Halifax, skąd następnie pojechał do Kingston do obozu przejściowym, a na koniec do London. W London został zabrany do biura pracy, gdzie czekali na nich farmerzy. Przybywając do Kanady, wiedział, że musi najpierw odbyć dwuletni kontrakt na farmach. Niektórzy rolnicy sprawdzali żołnierzy pod kątem ich tężyzny itp., aby być pewnym, że poradzą sobie z pracą w gospodarstwie. Wielu tę selekcję uznało za nieludzką i nieodpowiednią wobec żołnierzy alianckich, jakimi byli. Klemens został przydzielony do gospodarza, który go dobrze traktował.  Pracował na podstawie dwuletniego kontraktu z miesięczną pensją w wysokości 45 dolarów oraz zakwaterowaniem i wyżywieniem. Dni były bardzo długie – praca od 6.00 rano do 21.00. Oczekiwano, że będzie doił krowy, czego nigdy wcześniej nie robił. Mimo, że pokazywano mu jak to robić, nie był w tym dobry i zwierzęta stawały się nerwowe. Na szczęście farmer zdecydował się na używanie maszyn dojarskich i tym samym zwolniło Klemensa z tego zakresu obowiązków. Po dwóch miesiącach otrzymał podwyżkę o 15 dolarów i przepracował na tej farmie dwa lata. Po zakończeniu kontraktu przeniósł się do London. Pracował dla Ainslie Construction Ltd. w Lambeth w prowincji Ontario.

    Był także aktywnym członkiem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK) – zarówno w tym kanadyjskim, jak i ogólnoświatowym na wielu polach, otrzymując szereg wyróżnień. Najbardziej zaszczytnym dla niego tytułem był Kawaler Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany w 1990 r. Był członkiem założycielem kościoła pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej i kluczową osobą przy tworzeniu Polonia Towers, w której przez dwie kadencje pełnił funkcję prezesa. Klemens był w 1947 r. członkiem założycielem Koła nr 2. Pełnił funkcję jego Prezesa (w latach: 1959, 1960, 1962, 1970, 1987, 1998), Wiceprezesa (w latach: 1964, 1980). Podczas sprawowania przez niego funkcji Prezesa wybudowany został The Combatants Hall oraz postawiony pomnik The Combatants Monument. 

    autor : Stan Skrzeszewski

    źródło : “Book of Remembrance / Książka Pamięci”, Stowarzyszenie Polskich Kombatantów, Koło nr 2, London, Ontario, Kanada, 2018.

    Skip to content