urodzony: 17 lutego 1922 r. w parafii Kobylaki (pow. Wołkowysk, woj. białostockie, Polska)
zmarł: 15 września 1981 r. w London (Ontario, Kanada)
pochowany: St. Peter’s Cemetery, London, Ontario, Kanada
członkowie rodziny: ojciec Józef (1896-1977); matka Maria (1899-1965)
żona: Maria Dynarek
odznaczenia: polskie:Krzyż Zasługi z Mieczami, Medal Wojska, Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino; brytyjskie: 1939-1945 Star; Italy Star; Defence Medal; War Medal 1939-1945.
Losy do momentu wstąpienia do Armii Andersa: 10 lutego 1940 r. w środku nocy rodzina została zbudzona przez Sowietów. Dano im dwie godziny na spakowanie niektórych ich rzeczy / przedmiotów osobistych i saniami zawieziono na stację kolejową. Po drodze na dworzec zorientowali się, że podobny los spotkał także ich sąsiadów. Oni także ładowani byli do pociągu. Bydlęce wagony miały po każdej stronie trzy poziomy drewnianych ławek, nie było toalety (dziura w podłodze), nie było ogrzewania, a okna były zakratowane. Jechali dzień i noc, aby dotrzeć do wyznaczonego im obozu. Na miejscu Józef Matias został niezwłocznie aresztowany i osadzony w więzieniu z uwagi na swą wcześniejszą pracę w polskich Lasach Państwowych. Wacława wysłano do obozu pracy, podczas gdy reszta rodzina umieszcozna została w posiołku w barakach z drewna. Wszystkie te miejsca znajdowały się na odludziu, stąd niemożliwym było, aby z nich uciec. Brat Wacława – Mieczysław otrzymał pozwolenie i odwiedzał brata w położonym niedaleko od ich zamieszkania obozie.
Służba wojskowa : Latem 1941 r. została ogłoszona “amnestia”. Informacja o niej dotarła do rodziny Matias nie wcześniej jak wiosną 1942 r. Wacław uciekł, aby dołączyć do podziemia. Jego ojciec został zwolniony z więzienia i dołączył do właśnie formowanej Armii Polskiej pod dowództwem gen. Andersa. Nikt z rodziny nie wiedział, co stało się z Wacławem. Ojciec Wacława spotkał się z nim w Iranie, gdzie ten dołączył do Armii Polskiej 11 sierpnia 1942 r. Wacław szkolił się w Palestynie i Egipcie w szeregach 22 Batalionu Strzelców, a następnie w 1942 r. został przeniesiony do 21 Pułku, gdzie służył w łączności. Następnie został przetransportowany do Włoch. Od 1943 r. służył w 8 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej Ciężkiej, z którym brał udział w walkach o Monte Cassino. Tam jadąc w koszu motocykla, wspinając się na wzgórze, pocisk wybuchł przed nim wyrzucając jego i motocykl na skały. Na nich wisiał dwa dni ze złamanymi nogami, aż został uratowany. Jego rany nigdy się odpowiednio nie zagoiły. Do końca swoich dni miał rany na nogach. Wacław walczył także w bitwach o Ankonę i Bolonię. Służył jako strzelec w artylerii, robił na motorze zwiady, a także woził jako kierowca oficerów w motocyklach z koszem. Był dobrym kierowcą i umiał naprawiać różne maszyny.
Losy powojenne: Jako pierwszy do Anglii przybył ojciec Wacława – Józef i tam zakończył służbę wojskową. Wacław dotarł tam w 1946 r.W 1947 r. Wacław wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, by ostatecznie zostać zdemobilizowanym w Anglii w dniu 11 czerwca 1947 r. To w Anglii zmieniono rodzinie nazwisko z „Matjas” na „Matias”. Obaj przebywali tam, oczekując na przyjazd Mieczysława, ich mamy i sióstr z Indii. Wacławowi nie podobało się w Anglii. Otrzymał propozycję przyjazdu do Kanady na kontrakt.
1 listopada 1947 r. opuścił Witley Camp w Godalming, Surrey, w Anglii. Przy demobilizacji jego dowódca przekazał mu podobnie jak otrzymali to inni polscy żołnierze, pełną ocenę jego postawy i umiejętności w Wojsku Polskim. Ocenę tą możemy podsumować w następujący sposób:
Inteligencja – przeciętna
Dyscyplina i poziom wyszkolenia – bardzo dobre
Lojalność w służbie – bardzo dobra, dobry Polak
Zalety i wady – przyjacielski i towarzyski, wykazujący dużo inicjatywy
Ogólna ocena – dobra do bardzo dobrej
W Kanadzie przebywał 2 lata na kontrakcie na farmie koło Ingersoll (Howard McCall/Charles Clark) w Mount Elgin. To było dla niego „fantastyczne doświadczenie”. Właściciel farmy traktował Wacława dobrze, a on sam polubił pracę na farmie tytoniu. Jeździł na traktorze, a także pełnił funkcję mechanika wszystkich urządzeń znajdujących się w gospodarstwie. Na koniec kontraktu właściciel zaoferował Wacławowi część ziemi, a by pozostał i prowadził farmę wraz z nim.
Wacław przeniósł się do London i rozpoczął pracę w Aboutown Taxi Service, w której w przyszłości posiadał udziały. Każdego wieczoru w niedzielę zabierał innych Polaków, którzy nadal pracowali na kontraktach, i zabierał ich do Polish Hall na Hill Street na posiłek z polskimi daniami i kilka drinków. Dobrze się tam bawili. Te spotkania sprawiały, że czuli się przez chwilę jakby znów byli w Polsce, integrowali się ze sobą. W czasie jednego z takich niedzielnych wieczorów poznał swoją przyszłą żonę Marię Dynarek.
Wacław jeździł jako kierowca taksówki (włączając w to kursy przez granicę z London do Detroit) w latach 1949-1955. Później pracował dla firmy Canada Calver, obsługującej ciężki sprzęt do produkcji stalowych i betonowych rur do kanalizacji. Następnie zatrudnił się w college’u dla nauczycieli w dziale technicznym, gdzie odpowiadał za konserwację kotłów i prace porządkowe. Wacław ukończył kursy inżynierskie i miał uprawnienia czwartej I trzeciej klasy. Pracował także w Althouse, Eldon College i w Weldon Library, gdzie pracował aż do momentu złożenia dokumentów o przyznanie emerytury. Zanim została podjęta w tej sprawie decyzja, zmarł w wieku 59 lat.
Wacław wstąpił do Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK) 21 marca 1948 r. Był członkiem założycielem i pomógł wybudować SPK Hall na 80 Ann Street, ponieważ wraz z kolegami pragnął mieć kawałek Polski, który mogli uznawać za swój. Nie mogli powrócić do Polski, bo przez władze komunistyczne uznawani byli za zdrajców, a także ich domy nie były już położone na terenie Polski. Był związany z działalnością charytatywną na rzecz polskiego kościoła. Zbudował pierwszy wózek, który wykorzystywały panie w kuchni do zbierania naczyń.
autor : Stan Skrzeszewski
źródło : “Book of Remembrance / Książka Pamięci”, Stowarzyszenie Polskich Kombatantów, Koło nr 2, London, Ontario, Kanada, 2018.
